13/03/24
PROFESSOR ANDREAS THEOPHANOUS ADDRESSED STUDENTS FROM THE UNIVERSITY OF OSLO IN NICOSIA
29/01/24
Νέο επίκαιρο βιβλίο του Καθηγητή Ανδρέα Θεοφάνους
ΑΠΟ ΤΗ ΔΕΣΜΕΥΜΕΝΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΤΟΥ 1960 ΣΤΙΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ
Συνοπτική αξιολόγηση του Κυπριακού και της πολιτικής όλων των Προέδρων
Κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του Καθηγητή Ανδρέα Θεοφάνους με τίτλο «ΑΠΟ ΤΗ ΔΕΣΜΕΥΜΕΝΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΤΟΥ 1960 ΣΤΙΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ – Συνοπτική αξιολόγηση του Κυπριακού και της πολιτικής όλων των Προέδρων» (Εκδόσεις Hippasus, Οκτώβριος 2023, σελ. 347). Το βιβλίο αποτελείται από τις ακόλουθες ενότητες:
Πρόλογος
Εισαγωγή
- Το Κυπριακό από την Ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας μέχρι την Εισβολή
- Από την Αποδοχή της Ομοσπονδίας στις Ιδέες Γκάλι
- Η Ευρωπαϊκή Επιλογή και το Σχέδιο Ανάν
- Από το Δημοψήφισμα για το Σχέδιο Ανάν V στην Κατάρρευση στο Κραν Μοντανά και η Επόμενη Μέρα
- Η Διαχείριση του Κυπριακού από τους Προέδρους της Κυπριακής Δημοκρατίας
- Η Ρωσική Εισβολή στην Ουκρανία, οι Ευρύτερες Προεκτάσεις και το Κυπριακό
- Τα Δύσκολα Δεδομένα και οι Επιλογές μας
Επιπρόσθετα, εκτός από τη Βιβλιογραφία, το Ευρετήριο Ονομάτων και Όρων υπάρχουν επίσης 14 Παραρτήματα.
Στο βιβλίο αυτό γίνεται μια σφαιρική αξιολόγηση των εξελίξεων στο Κυπριακό από το 1960 μέχρι σήμερα και κατατίθενται εισηγήσεις για το μέλλον. Ο Καθηγητής Ανδρέας Θεοφάνους αξιολογεί επίσης την πορεία του Κυπριακού καθώς και τη διαχείρισή του απ΄ όλους τους Προέδρους της Δημοκρατίας. Πάνω απ΄ όλα επικεντρώνεται σε μια στρατηγική επιβίωσης και καταθέτει συγκεκριμένες προτάσεις. Ο συγγραφέας επισημαίνει ότι σπάνια μια χώρα βρίσκεται σε μια κατάσταση όπου η απόκλιση της καλύτερης και χειρότερης δυνατής έκβασης είναι τόσο μεγάλη, καθιστώντας έτσι το Κυπριακό ένα υπαρξιακό ζήτημα. Επίσης θεωρεί απαραίτητη την ιστορική αυτογνωσία καθώς και την κατανόηση των υφιστάμενων δεδομένων.
Ο Ανδρέας Θεοφάνους υπογραμμίζει ότι η διαχρονική ιδεολογικοποίηση του Κυπριακού ήταν ζημιογόνα. Υπήρξε στο παρελθόν φανατισμός και μισαλλοδοξία με ολέθρια αποτελέσματα. Αναπόφευκτα, οι συναισθηματικές εξάρσεις αλλά και ο λαϊκισμός οδήγησαν σε θλιβερά αποτελέσματα. Ακόμα και σήμερα εξακολουθούν να υφίστανται θύλακες φανατισμού. Με το ίδιο σκεπτικό ο συγγραφέας υπογραμμίζει ότι η μη επαρκής αξιοποίηση της γνώσης από τα διάφορα κέντρα αποφάσεων στην Κύπρο καθώς και στην Ελλάδα είχε και εξακολουθεί να έχει τεράστιο κόστος. Δυστυχώς οι παθογένειες αυτές εξακολουθούν να υφίστανται μέχρι σήμερα.
Καθώς με τα σημερινά δεδομένα θα είναι δύσκολη η συμβίωση Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων σε ένα κοινό κράτος, στο βιβλίο επισημαίνεται η ανάγκη για τη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής με στόχο την αποκατάσταση της ενότητας και της εδαφικής ακεραιότητας της Κύπρου. Για διάφορους λόγους ο συγγραφέας θεωρεί μια εξελικτική διαδικασία στρατηγικό μονόδρομο.
Το βιβλίο αυτό συμβάλει δημιουργικά στην ιστορική αυτογνωσία καθώς και στον επιβαλλόμενο συλλογικό προβληματισμό για το αύριο. Ο Καθηγητής Ανδρέας Θεοφάνους υπογραμμίζει επίσης την ανάγκη για πατριωτικό πραγματισμό και συλλογική ευθύνη.
Το βιβλίο διατίθεται και στα γραφεία του Κυπριακού Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων. Το κάθε αντίτυπο τιμάται €20. Όπως έχει ήδη ανακοινωθεί η πρώτη εκδήλωση παρουσίασης και συζήτησης θα γίνει τη Δευτέρα, 4 Δεκεμβρίου στις 18:15 στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας (επισυνάπτεται η σχετική πρόσκληση).
Η συνέντευξη του Καθηγητή Ανδρέα Θεοφάνους στον Φιλελεύθερο, Κυριακή 23/7/2023:
TΟ ΙΣΡΑΗΛΙΝΟ-ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΦΟΡΟΥΜ ΣΥΝΗΛΘΕ ΣΤΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ
(19-21 Ιουνίου)
Σημαντικά τα αποτελέσματα της Συνόδου
Ολοκληρώθηκε με επιτυχία το Ισραηλινο-Ελληνικο Φόρουμ 2023 το οποίο έλαβε χώρα στις 19-21 Ιουνίου στη Λευκωσία για πρώτη φορά. Αυτή ήταν η τρίτη συμβατική σύνοδος του Φόρουμ από της ιδρύσεώς του. Οι προηγούμενες διεξήχθησαν στην Ιερουσαλήμ (Νοέμβριος 2019) και στην Αθήνα (Ιούνιος 2022). Οι συναντήσεις το 2020 και το 2021 ήταν διαδικτυακές.
Το Συνέδριο το οποίο έλαβε χώρα στις 19-21 Ιουνίου 2023, διοργανώθηκε από το Κυπριακό Κέντρο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων, που είναι συνδεδεμένο με το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, σε συνεργασία με την οργάνωση B’nai B’rith International, και το Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων (ΙΔΙΣ) του Παντείου Πανεπιστημίου. Στο Συνέδριο συζητήθηκαν, μεταξύ άλλων, ενεργειακά ζητήματα, το Κυπριακό και οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι ευρύτερες προεκτάσεις, η Τουρκία μετά τις εκλογές και οι σχεδιασμοί της, η υπό διαμόρφωση νέα αρχιτεκτονική του διεθνούς συστήματος καθώς και οι σχέσεις μεταξύ Ισραήλ, Ελλάδας και Κύπρου και η περαιτέρω εμβάθυνσή τους.
Πέραν των 40 διακεκριμένων Κυπρίων, Ελλαδιτών, Ισραηλινών και προσωπικοτήτων από άλλες χώρες συμμετείχαν στην εκδήλωση, περιλαμβανομένων: του κ. Tzachi Hanegbi, Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας του Ισραήλ, του Καθηγητή Ανδρέα Θεοφάνους, Προέδρου του Κυπριακού Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων, του Καθηγητή Άγγελου Συρίγου, του Πρέσβη του Ισραήλ στην Κύπρο κ. Oren Anolik, του Πρέσβη της Ελλάδας στην Κύπρο κ. Ιωάννη Παπαμελετίου, του Πρέσβη της Κύπρου στο Ισραήλ κ. Κορνήλιου Κορνηλίου, του Αρχηγού της Εθνικής Φρουράς Αντιστράτηγου Δημόκριτου Ζερβάκη, της Διευθύντριας του Διπλωματικού Γραφείου του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας κας Μαριλένας Ραουνά, του επιστημονικού επιμελητή του Επιστημονικού Κέντρου Ανάλυσης και Σχεδιασμού του Υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδας και Προέδρου του ΙΔΙΣ Καθηγητή Κώστα Υφαντή, του Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας Φιλίας Ελλάδας-Ισραήλ Καθηγητή Δημήτρη Καιρίδη, του Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας του Πρωθυπουργού της Ελλάδας κ. Θάνου Ντόκου, του Πρέσβη επί τιμή κ. Mark Regev, του Προέδρου του Jerusalem Institute for Strategy and Security Καθηγητή Efrem Inbar και του CEO του B’nai B’rith Daniel S. Mariaschin. Την ομιλία του Προέδρου Χριστοδουλίδη ο οποίος είχε προσκληθεί για να προσφωνήσει το Συνέδριο διάβασε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος κύριος Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο φετινό Συνέδριο το κλίμα που επικράτησε ήταν ιδιαίτερα θετικό. Επαναβεβαιώθηκε η αναβαθμισμένη συνεργασία μεταξύ των τριών χωρών σε όλα τα επίπεδα. Σημειώθηκε επίσης ότι ο αναθεωρητισμός της Τουρκίας δημιουργεί ανησυχίες και στις τρεις χώρες. Εννοείται όμως ότι είναι η Κύπρος και η Ελλάδα που αντιμετωπίζουν τις μεγαλύτερες συνέπειες.
Το επόμενο διάστημα αναμένεται να καταβληθούν προσπάθειες για βελτίωση των σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Σημειώνεται συναφώς ότι το τελευταίο διάστημα παρατηρείται σχετική ηρεμία στο Αιγαίο. Εκτιμάται ότι σε αυτό συνέτεινε και η αποφασιστική στάση της Ελλάδας καθώς και η ενίσχυση της αποτρεπτικής της ισχύς.
Συζητήθηκε επίσης και η προοπτική της βελτίωσης των σχέσεων μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας. Ισραηλινοί σύνεδροι επεσήμαναν ότι μια τέτοια εξέλιξη ενώ θα είναι θετική δεν πρέπει να γίνει εις βάρος των σχέσεων με την Ελλάδα και την Κύπρο.
Με τα σημερινά δεδομένα ο ενεργειακός πλούτος της Ανατολικής Μεσογείου έχει τη δική του ιδιαίτερη σημασία καθώς μπορεί να αξιοποιηθεί για τις ανάγκες των χωρών της περιοχής αλλά και ευρύτερα. Όμως η Κύπρος δεν θα μπορέσει να αξιοποιήσει επαρκώς τον ενεργειακό της πλούτο χωρίς κάποιας μορφής συνεννόηση ή/και συνεργασία με την Τουρκία. Ενώ οι προοπτικές για επίλυση του Κυπριακού δεν είναι θετικές, είναι δυνατό να προκύψουν εξελίξεις με επί μέρους βήματα στα πλαίσια μιας εξελικτικής διαδικασίας.
Επιπρόσθετα συζητήθηκαν εκτενώς οι προεκτάσεις της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία καθώς και η στάση των τριών χωρών στο ζήτημα. Σε σχέση με την Τουρκία τονίσθηκε ότι η χώρα αυτή θα εξακολουθήσει να υιοθετεί μια ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική ως μια περιφερειακή δύναμη με παγκόσμιες αξιώσεις σε ένα διεθνές πολυπολικό σύστημα. Παρά ταύτα η Τουρκία σε καμία περίπτωση δεν θα αποχωρούσε από το ΝΑΤΟ και δεν θα έθετε θέμα για τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ και τη Δύση γενικότερα.
Καθίσταται προφανές ότι το κυπριακό κράτος θα πρέπει τελικά να αντιληφθεί τη σημασία των δεξαμενών σκέψης και να ενισχύσει το έργο τους. Η παρουσία της Κύπρου στη διεθνή αγορά προβολής και διακίνησης ιδεών είναι επιβεβλημένη.
Οι Διοργανωτές του Συνεδρίου θεωρούν ότι η Σύνοδος του Ισραηλινο-Ελληνικού Φόρουμ στη Λευκωσία αναμφίβολα αποτέλεσε ένα γεγονός-ορόσημο. Επαναβεβαιώθηκε επίσης ο βασικός στόχος της περαιτέρω ενίσχυσης των σχέσεων μεταξύ των τριών χωρών σε όλα τα επίπεδα. Η επόμενη σύνοδος του Φόρουμ θα λάβει χώρα στην Ιερουσαλήμ σε ημερομηνία που θα καθορισθεί αργότερα.
Δείτε επίσης σχετικές δηλώσεις του Καθηγητή Ανδρέα Θεοφάνους
ΤΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΕΞΕΛΙΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ (ΡΙΚ 28/6/2023)
https://www.youtube.com/watch?v=KLkDiRv0nZE
ΤΟ ΙΣΡΑΗΛΙΝΟ-ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΦΟΡΟΥΜ 2023 ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ (Ράδιο Πρώτο, 22/6/2023)
https://www.youtube.com/watch?v=gfa4KTwSCMM
ΠΟΛΥ ΔΥΣΚΟΛΑ ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ (SIGMA TV 22/6/2023)